Дәретхана қағазы қоршаған ортаға зиянын тиігізуде

Еуропалық жылына 20 кг дәретхана қағазын пайдаланады

Қоршаған ортаға көмектесу үшін дәретхана қағазынан бас тарту керек пе?

Дәретхана өзінің бүкіл тарихында айтарлықтай өзгерістерге ұшырады.

Өткен ғасырға дейін оның күйі бүгінгі Еуропадағы жайлылықпен байланысты емес еді.

Мысалы көне Рим дәуірінде "pessoi"деп аталатын қыш ыдыстардың сынықтары дәретханадағы жеке күтім ретінде қолданылған екен.

Бұл туралы сарапшылар керамиканың абразивті қасиеттері pessoi-ді ұзақ уақыт қолдану жергілікті тітіркенуге, терінің немесе шырышты қабықтың зақымдалуына, сондай-ақ сыртқы геморройдың асқынуына әкелуі мүмкін екенін көрсетеді",-дейді.

Егер біреу оны ұнатпаса, таяқшадағы губканы қолданған. Егер  губканың жалпыға ортақ екенін ескерсек, жиіркенішті.

Дәретхана қашан ойлап табылды?

Жууға арналған дәретханасы және басқа да сәнді заттары бар заманауи дәретхана, яғни ватерклозет жақында, өткен ғасырда пайда болды.

Өзін-өзі тазарту әдістері де дамыды. Кез келген континенттегі кез келген әжетханада дәретхана қағазының орамдарын қолданылады. Дәретхана қағазы тек 1857 жылы ойлап табылды, ал орамдарда ол тек 1907 жылы пайда болды деп жазылған.

"Бұл ХХ ғасырда  адамның  мінез – құлығы өте баяу өзгерді", - дейді доктор Питер Уорд, Британдық Колумбия Университетінің тарих профессоры және"таза дене: қазіргі тарих" кітабында.

Уорд  бүгінгі таңдағы адамдардың гигиеналық әдеттеріндегі өзгерістердің қарқынына таң қалды, оның атасы балалық шағында жылына екі рет жуынатынын айтты.

"Ал менің қыздарым жасөспірім кезінде кейде күніне екі рет душ қабылдайтын. Сондықтан менің жақын туыстарыммен байланысты ауқымды мәдени өзгерістердің тұтас хронологиясы бар", - дейді ол.

Дәретхана қағазы қоршаған ортаға зиянды ма?

Жаппай тұтыну экономикасы жағдайында нарықта көптеген гигиеналық құралдар пайда болып, дәретхана қағазы кеңінен таралғандықтан, оның қоршаған ортаға әсері туралы мәселе туындайды.

АҚШ, Канада және Батыс Еуропадағы орташа адам жылына 15-25 кг дәретхана қағазын пайдаланады деп есептеледі.

Еуропалық экологиялық бюро ағашты қағазға айналдыру қоршаған ортаны ластайды және дәретхана қағазына хош иістендіргіштерді қосқанда қажетсіз химиялық заттар жиі қолданылады деп мәлімдейді.

"Майлықтар әлемдегі қағаз өндірісінің шамамен 10 пайызын құрайды, бұл көлемдер қаптама сияқты үлкен емес, бірақ олардың үлесі артып келеді", - дейді Серхио Баффони, Environmental Paper Network науқанының аға үйлестірушісі.

Кейбір ірі әлемдік өндірушілер экологиялық ұйымдардың ормандарды кесуге ықпал еткені үшін сынға ұшырайды, ал кейбір жағдайларда адам құқықтары бұзылады.

Өткен жылы Еуропалық Парламентте дәретхана қағазын пайдалануға наразылық акциясы өтті

ЕО ормансыз жерлерде өндірілген өнімді сатуға тыйым салатын ережелермен келісті.

Алайда, өткен жылы олардың енгізілуіне қауіп төнді, бұл экологиялық белсенділердің Еуропалық Парламентте дәретхана қағазын қолдануға наразылығын тудырды.

Canopée тобының мүшелері Парламент ғимаратына кіріп, дәретхана қағазын жаңа қаулыны қолдайтын жазулармен ауыстырды.

Тыйым қазірдің өзінде қабылданды, бірақ оны енгізу бір жылға кешіктірілді - ірі және орта компаниялар үшін 2025 жылдың 30 желтоқсанына дейін және микро және шағын бизнес үшін талаптарға сәйкес келуге көбірек уақыт беру үшін 2026 жылдың 30 маусымына дейін.

Еуропарламент"ормандарды кесуге қарсы күрес туралы" заңның қабылдануын бір жылға кейінге қалдыруға дауыс берді

Дәретхана қағазынан "Мәңгілік химиялық заттар" табылды

Дәретхана қағазына қатысты жаңа мәселе туындады.

2023 жылы Флорида Университетінің зерттеушілері Солтүстік Америкадағы, Батыс Еуропадағы, Африкадағы, Орталық Америкадағы және Оңтүстік Америкадағы дәретхана қағазының 21 ірі брендін "Мәңгілік химиялық заттар"деп те аталатын PFAS (пер - және полифторалкил заттары) бар-жоғын тексерді.

"Біздің нәтижелеріміз дәретхана қағазын ағынды суларға түсетін ПФАС - тың ықтимал үлкен көзі ретінде қарастыру керек екенін көрсетеді", - деп қорытындылады автор.

Дәретхана қағазына қандай балама бар?

Биде немесе гигиеналық шлангтар әлемнің көптеген елдерінде танымал.

Алайда, кейбір елдерде ол қолданылмайды.

"Тарихи тұрғыдан бидені жезөкшелер қолданған", - деп түсіндіреді Уорд. "Бұл іс жүзінде осы мамандық өкілдерінің мінез-құлқымен байланысты болды, бұл өте практикалық және ойластырылған құрылғы өте лас деген атаққа ие болды".

Гигиеналық душ Оңтүстік-Шығыс Азияда дәретхана қағазының орнына кеңінен қолданылады

Биде жақтаушылары биде немесе дәретхана ыдысын пайдалану дәретхана қағазын тұтынуды азайтудың ұтымды әдісі деп санайды.

"Биде дәретхана қағазын пайдалануды айтарлықтай азайтып қана қоймайды, сонымен қатар орман талшығы майлықтарын өндіру процесіне қарағанда бір рет пайдалану үшін суды аз қажет етеді", - делінген Natural Resources Defence Council американдық үкіметтік емес ұйымының"the issue with Tissue Scorecard" жыл сайынғы баяндамасында.

Алайда, Салерно университетінің экологиялық және санитарлық инженерия кафедрасының ассистенті Джованни Де Фео дәретхана қағазының қоршаған ортаға әсерін талқылау кезінде оның артықшылықтарын да есте ұстаған жөн дейді.

"Дәретхана қағазы-бұл санитария мәселесін шешкен революциялық өнертабыс".

Зерттеушілер санитарлық жағдайдың нашарлығы және олар тудырған бактериялық инфекциялар адамзат тарихындағы қарулы қақтығыстарға қарағанда көп адамды өлтірді деп мәлімдейді. Де Фео дәретхана қағазы санитарлық жағдайды жақсартуда және өлімді азайтуда маңызды рөл атқарғанына сенімді.

Де Фео жастардың экологиялық сауаттылығын арттыруға бағытталған Greenopoli бастамасын құрды. Оның негізгі оқу реквизиттерінің бірі-дәретхана қағазының орамы, ол өнімнің өмірлік циклін суреттеу үшін пайдаланады, осылайша оның студенттері олардың қоршаған ортаға әсері туралы ойлана алады.

Дерек көзі:https://ru.euronews.com